- معرفی صنعت نوشیدنی
- صنعت نوشیدنی در ایران
- معرفی شرکت پاکدیس (غدیس)
- ساختار سهامداری شرکت
- محل کارخانه‌های شرکت
- بررسی محصولات تولیدی و ترکیبات فروش شرکت پاکدیس
- بررسی جایگاه شرکت در صنعت و روش‌های توزیع محصولات
- بررسی روند فروش شرکت
- بررسی روند حاشیه سود محصولات
- بررسی گزارشهای ماهانه منتهی به شهریور ماه 1403
- ساختار بهای تمام شده شرکت
- بررسی روند حاشیه سود شرکت
- مفروضات پیش‌بینی صورت سود و زیان
- پیش بینی صورت سود و زیان
- نتیجه گیری کلی
معرفی صنعت نوشیدنی
صنعت نوشیدنی یکی از بزرگ‌ترین و متنوع‌ترین بخش‌های صنعت غذایی است که انواع نوشیدنی‌های غیرالکلی و الکلی را شامل می‌شود. این صنعت بهطور کلی به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود: نوشیدنی‌های غیرالکلی (آبمیوه‌ها، نوشابه‌ها ،آب‌های معدنی، و نوشیدنی‌های ورزشی)، نوشیدنی‌های الکلی و نوشیدنی‌های داغ (قهوه و چای).
ویژگی‌های کلیدی صنعت:
- تنوع محصولات: محصولات این صنعت از آب‌های معدنی و آبمیوه‌ها تا نوشابه‌های گازدار و نوشیدنی‌های انرژی‌زا را در بر می‌گیرد. همچنین نوشیدنی‌های خاص مانند الکل و نوشابه‌های بدون گاز نیز شامل می‌شود.
- تقاضای جهانی: تقاضا برای نوشیدنی‌های سالم و طبیعی مانند آبمیوه‌های ارگانیک و نوشیدنی‌های بدون شکر رو به افزایش است. همچنین تمایل به مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا و پروتئینی در میان ورزشکاران و نسل جوان نیز افزایش یافته است.
- نوآوری در بستهبندی: تکنولوژی‌های جدید در بستهبندی، مانند بسته‌بندی‌های قابل بازیافت و دوست‌دار محیط زیست، نقش مهمی در رشد این صنعت داشته‌اند.
- صادرات و واردات: بسیاری از شرکت‌ها، به‌ویژه در کشورهای توسعه‌یافته، در حال گسترش صادرات محصولات نوشیدنی خود به بازارهای بین‌المللی هستند.
- بازارهای نوظهور: کشورهای در حال توسعه مانند چین و هند با رشد طبقه متوسط، بازارهای نوظهوری را برای این صنعت ایجاد کرده‌اند.
- ترندهای سلامت: افزایش آگاهی عمومی در مورد سلامتی و کاهش مصرف شکر باعث شده که شرکت‌های نوشیدنی به تولید محصولات کم‌کالری و با قند کمتر روی آورند.
صنعت نوشیدنی در ایران
بهطور کلی صنعت آبمیوه و کنسانتره را در ایران میتوان صنعتی جوان تلقی کرد که در گروه صنایع تبدیلی کشور قرار گرفته است. در حالی که قبل از سال 1365 تنها سه واحد تولیدی در کشور در این زمینه فعالیت داشتند، اکنون تعداد این واحدها از مرز 250 واحد گذشته است. آذربایجان‌غربی، تهران، البرز،مازندران، آذربایجان‌شرقی و خراسان‌رضوی بیشترین واحدهای تولید آبمیوه در سطح کشور را دارا هستند.
در حال حاضر از تمام ظرفیت تولید آبمیوه و کنسانتره کشور بهره‌‌‌برداری نمی‌شود و بخش زیادی از این ظرفیت مغفول مانده است. در واقع مشکلات متعددی در صنعت آبمیوه وجود دارد که مانع توسعه این صنعت می‌شود که از جمله آنها میتوان به تحریم‌‌‌های بین‌المللی، ابلاغ بخشنامه‌‌‌های لحظه‌‌‌ای دولتی، واسطه‌گری، کمبود نقدینگی و افزایش هزینههای تولید ناشی از رشد تورم اشاره کرد.
دو شرکت بورسی پاکدیس (غدیس) و بهنوش (غبهنوش) واحدهای تولیدی فعال این حوزه می باشند. می‌توانیم از نمودار بالا در یابیم که به طور میانگین حاشیه سود عملیاتی این صنعت در یک روند 10 ساله برابر با 31 درصد بوده است.
دلیل کاهش حاشیه سود صنعت در سال 1401 عمدتا بدلیل افزایش تورم و به طبع آن افزایش نرخ مواد اولیه و دستمزد می باشد و همچنین در این سال فروش شرکت ها از رشد مناسبی برخوردار نبوده است.
معرفی شرکت پاکدیس (غدیس)
شرکت سهامی عام پاکدیس در تاریخ 1350/04/24 بصورت شرکت سهامی خاص به منظور بهره برداری مناسب و مفید از محصولات کشاورزی منطقه در تهیه، تولید و کشت مواد اولیه صنایع غذایی، ایجاد مزارع و ترویج کشاورزی، خریداری و تاسیس کارخانجات مواد غذایی بخصوص استحصال انگور و توزیع و فروش انواع آبمیوه‌ها، مربا‌ها، کنسرو‌ها و نوشابه های غیر الکلی در سراسر ایران و همچنین صادرات و واردات کلیه محصولات و مایحتاج موضوع شرکت از جمله انگور سفید و قرمز، سیب، آلبالو، گلابی، هلو، زرد آلو، آلو، انار، گوجه فرنگی و استفاده از ملاس چغندر قند تولیدی کارخانجات قند (برای تولید الکل) در زمینی به مساحت عرصه ٢٧ هکتار و اعیان ٢٦،٠٠٠ متر مربع در سال ١٣٤٩ تاسیس گردید و بهره برداری از آن از تاریخ 1353/08/01 آغاز گردیده است.
این شرکت در تاریخ 1394/10/12 به شرکت سهامی عام تبدیل و در تاریخ 1394/11/11 در فهـرست بازار دوم فرابـورس ایران با نمـاد (( غـدیـس )) درج گـردید . در مـورخه 1395/10/19 عرضه اولیه سهام این شرکت به انجام رسید و 10 درصـد از سهام این شرکت به فروش رفت.
عملیات بازار باز بانک مرکزی
سهامداران عمده شرکت پاکدیس عبارتند از: شرکت گسترش صنایع غذایی سینا با 45 درصد و بنیاد مستضعفان با 20 درصد از سهام.
با این حال، اگر به ساختار سهامداری به‌صورت تلفیقی نگاه کنیم، مشخص می‌شود که بنیاد مستضعفان در مجموع 67 درصد از سهام شرکت را در اختیار دارد. این سهم بالاتر، به بنیاد مستضعفان اجازه می‌دهد تا نفوذ بیشتری بر تصمیمات مدیریتی داشته باشد و نقش مؤثرتری در مسائل حاکمیت شرکتی ایفا کند.
محل کارخانه‌های شرکت
شرکت پاکدیس با بهره‌مندی از 4 کارخانه تولیدی در سطح کشور نسبت به تولید انواع محصولات اقدام می‌نماید.
بررسی محصولات تولیدی و ترکیبات فروش شرکت پاکدیس
آبمیوه با سهم ۷۷ درصدی بیشترین سهم فروش از سبد محصولات شرکت را به خود اختصاص داده است. پس از آن، انواع کنسانتره، پوره و رب گوجه‌فرنگی با سهم ۱۰ درصدی و نوشابه با سهم ۷ درصدی قرار دارند.
به دلیل اینکه بیشترین سهم فروش شرکت مربوط به آبمیوه است، به بررسی فرآیند تولید آن می‌پردازیم:
فرآیند تولید آبمیوه:
1.کنسانتره: میوه‌ها پس از حمل به کارخانه، با فشار آب به کانال‌های مخصوص منتقل می‌شوند و ضایعات و میوه‌های نامرغوب جدا می‌شوند. سپس، میوه‌ها به خردکن منتقل شده و تحت فشار پرس قرار می‌گیرند تا آب میوه جدا شود. پس از عبور از صافی، به دستگاه‌های تحت خلا منتقل می‌شوند تا ماده غلیظی به شکل عسل تولید شود که به آن کنسانتره می‌گویند.
- آبمیوه: کنسانتره تولیدی در مرحله اول، طی فرآیندی وارد مرحله دوم تولید می‌شود و با شکر، اسیدهای مجاز خوراکی و آب آشامیدنی به مخازنی از جنس استیل منتقل شده و پس از اختلاط در نسبت‌های معینی، آبمیوه مورد نظر تهیه می‌شود. آبمیوه حاصل پس از عبور از صافی‌‌‌های مخصوص وارد پاستوریزاتور شده و در دمای مناسب پاستوریزه می‌شود، سپس وارد مرحله بستهبندی می‌شود.
بررسی جایگاه شرکت در صنعت و روش‌های توزیع محصولات
روش‌های توزیع محصولات
1.مویرگی : توزیع به صورت مویرگی که به صورت تحویل کالا به خریدار در درب فروشگاه صورت می‌پذیرد.
2.هیبریدی : تحویل کالا به شخص ثالث انجام می‌شود.
3.نمایندگان: فروش از طریق نمایندگان در تمامی استان‌ها که به صورت تحویل کالا به نماینده در انبار ایشان انجام می‌گیرد.
4.فروشگاه زنجیره‌ای: فروش از طریق فروشگاه‌های زنجیره‌ای.
5.صادرات: فروش صادراتی به مقاصد صادراتی به صورت تحویل کالا درب کارخانه شرکت انجام می‌پذیرد.
بررسی روند فروش شرکت
در نمودار های روبرو به بررسی فروش دو محصول اصلی شرکت پرداختیم.
آبمیوه:
از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲، روند صعودی در فروش آبمیوه قابل مشاهده است. فروش از حدود ۳۰۸ میلیارد تومان در سال ۱۳۹۸ به ۱,۷۴۷ میلیارد تومان در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است. اگرچه مبلغ فروش ریالی افزایش قابل توجهی داشته است، اما نرخ رشد فروش دلای آن بسیار ملایم‌تر بوده و از 24,009 هزار دلار در سال ۱۳۹۸ به ۳۳,۷۷1 هزار دلار در سال ۱۴۰۲ رسیده است.
مبلغ فروش ریالی این محصول به طور متوسط طی این ۵ سال ۵۵٪ رشد داشته است.
با وجود افزایش فروش ریالی شرکت، فروش دلاری آن نسبتاً ثابت بوده و با شیب کمی افزایش یافته است، که نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از این افزایش فروش به دلیل تورم و رشد قیمت‌ها در بازار داخلی بوده است.
کنسانتره :
برای این محصول نیز شرکت افزایش مبلغ فروش ریالی داشته است، اما از نظر دلاری در سال ۱۴۰۲ کاهش یافته است که این کاهش عمدتاً به دلیل افت فروش مقداری در سال ۱۴۰۲ بوده است.
بررسی روند حاشیه سود محصولات
محصولات کنسانتره و رب گوجه‌فرنگی بیشترین حاشیه سود را در تمامی سال‌ها داشته‌اند، اگرچه با کمی افت روبرو شده‌اند.
نوشابه در سال 1401 کاهش شدید حاشیه سود ناخالص داشته اما مجدداً در سال 1402 بهبود یافته‌اند.
محصولات آبمیوه کمترین حاشیه سود را داشته‌اند، ولی در سال آخر بهبود اندکی را تجربه کرده‌اند.
به این نتیجه می‌رسیم که افزایش فروش کنسانتره و رب گوجه‌فرنگی از لحاظ رشد سود ناخالص به نفع شرکت است.
به همین منظور، به بررسی آخرین قرارداد فروش مربوط به کنسانتره سیب شرکت می‌پردازیم.
بررسی گزارشهای ماهانه منتهی به شهریور ماه 1403
در این گزارش، درصد تغییرات فروش نسبت به دوره‌های مختلف زمانی مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شده است که در شهریور ماه، فروش شرکت در مقایسه با ماه‌های قبلی یا دوره‌های مشابه چگونه بوده است.
با توجه به ماهیت فصلی فروش شرکت غدیس، در شهریور ماه فروش کمتری نسبت به روند امسال مشاهده شده است. این کاهش فروش به دلیل پایان فصل تابستان و در پی آن افت تقاضا برای محصولات شرکت است. با توجه به این روند، انتظار می‌رود که در ماه‌های آینده نیز کاهش فروش ادامه یابد و شاهد روند نزولی در عملکرد فروش شرکت باشیم.
در مجموع، عملکرد شرکت غدیس در سال جاری خوب بوده است. با توجه به این عملکرد، میتوان انتظار داشت که با انتشار گزارش شش ماهه سال 1403، نسبت P/E این شرکت کاهش پیدا کند .
ساختار بهای تمام شده شرکت
نمودار روبرو میانگین ترکیب بهای تمام شده در 4 سال اخیر را نشان می دهد که در می یابیم با یک شرکت مواد محور طرف هستیم.
محصولات کشاورزی و شکر بیشترین سهم را در هزینههای مربوط به مواد مستقیم تولید دارند.بیشتر خریدهای شرکت داخلی است و خریدهای خارجی (به جز ماشین‌آلات و قطعات مرتبط) تأثیر قابل توجهی بر تولید و فروش ندارد. همچنین به دلیل موقعیت شرکت در استان آذربایجان غربی، که یکی از تولیدکنندگان اصلی محصولات کشاورزی مانند سیب، انگور، آلبالو، هلو و گوجه است، تولید کنسانتره، پوره و رب با بهای تمام‌شده پایین‌تر نسبت به رقبا امکان‌پذیر است.
ساختار بهای تمام شده شرکت
با بررسی دقیق‌تر روند حاشیه سود شرکت، به این نتیجه می‌رسیم که شرکت توانسته است در سال‌های اخیر ثبات نسبی در حاشیه سود خود را حفظ کند. این موضوع نشان‌دهنده کنترل مناسب هزینههای تولید و مدیریت بهره‌وری در شرکت است. به طور متوسط، حاشیه سود ناخالص شرکت حدود 30 درصد بوده است که نشان‌دهنده توانایی آن در حفظ تفاوت مناسب میان هزینههای تولید و قیمت فروش محصولات است.
همچنین، حاشیه سود عملیاتی شرکت حدود 19 درصد و حاشیه سود خالص شرکت به طور میانگین 10 درصد است که نشان می‌دهد بعد از کسر تمام هزینه‌ها و مالیات، شرکت همچنان سودآوری خود را حفظ کرده است.
این عملکرد پایدار و حتی بهبود دهنده در حاشیه سود نشان‌دهنده استراتژی‌های موفق مدیریت و توانایی شرکت در مواجهه با چالش‌های مختلف بازار است.
کاهش حاشیه سود محصولات در سال 1401 عمدتاً به دلیل افزایش تورم و در نتیجه آن، افزایش نرخ مواد اولیه و دستمزدها بوده است. علاوه بر این، در سال 1401 هزینه استهلاک ماشین‌آلات نیز به دلیل نصب تجهیزات و ماشین‌آلات جدید افزایش یافته که به رشد هزینههای عملیاتی شرکت منجر شده است.
افزایش حاشیه سود شرکت در سال 1402 عمدتاً به دلیل افزایش نرخ محصولات تولیدی شرکت بوده است. این تغییرات در قیمت‌گذاری محصولات به شرکت اجازه داده تا سودآوری خود را بهبود بخشد و حاشیه سود را افزایش دهد.
مفروضات پیش‌بینی صورت سود و زیان
- نرخ دلار نیما برای سال مالی 1403 و 1404 بر اساس شرایط تورم و نقدینگی کشور پیش‌بینی و نرخ دلار آزاد نیز بر اساس نسبتی از دلار نیما ، در نظر گرفته شده است.
- افزایش دستمزد و تورم نیز، برابر با اعداد انتظاری قرار داده شده است.
- برای تولید آبمیوه در سال 1403، با توجه به افزایش تولید مشاهده‌شده در گزارشهای ماهانه، انتظار می‌رود که این روند افزایشی تا پایان سال ادامه داشته باشد.
- مقدار مصرف مواد اولیه بر اساس ضرایب مصرف شرکت در سال های گذشته محاسبه شده است.
- سیاست تقسیم سود شرکت در 3 دوره اخیر به طور میانگین 63 درصد بوده‌است و انتظار داریم همین سیاست را برای سال آتی هم حفظ کند.
پیش بینی صورت سود و زیان
- با در نظر گرفتن مفروضات مذکور و رعایت اصل محافظه‌کاری در تحلیل شرکت، برای سال‌های مالی 1403 شرکت، سود 3,524 ریالی به ازای هر سهم پیش‌بینی می‌شود.
نتیجه گیری کلی
در حال حاضر شركت پاكديس با كسب يك سوم سهم بازار آبميوه گازدار كشور ، رهبر بازار اين دسته محصولات بوده و باسرمايه گذارى هاى صورت كرفته كسب6درصد از بازار آبميوه بدون گاز را هدف گذارى نموده و تا ٢٥٠ ميليون ليتر نيز ظرفيت هاى كامل شركت افزايش يافته است كه اميد مى رود تاسال ١٤٠٥ اين مهم تحقق يابد و برنامه هاى آتى سرمايه گذارى نيز در مورد تكميل زنجيره ارزش در حال برنامه ريزى و اقدام مى باشد.
در حال حاضر، سهام شرکت با نسبت P/E فوروارد 4.7 معامله می‌شود. با توجه به شرایط فعلی بازار و وجود گزینه‌های جذاب‌تر برای سرمایه‌گذاری، میتوان به دنبال فرصت‌های سرمایه‌گذاری بهتری بود.
شرکت مشاور سرمایه‌گذاری دانایان دارای مجوز رسمی تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، با ارائه‌ی خدمات تحلیلی و مشاوره‌ی مالی در زمینه‌های سرمایه‌گذاری، ادغام و تملیک، مدیریت ریسک، تامین مالی و اصلاح ساختار مالی و سازمانی با استفاده از کارشناسان باتجربه و متخصص در راستای حداکثرسازی منافع مشتریان و ذینفعان فعالیت می‌کند. ما در شرکت مشاور سرمایه‌گذاری دانایان بر آنیم با ارائه محدوده وسیعی از خدمات مالی، ابزارها و محصولات مالی متنوع قدمی کوچک اما تاثیرگذار در جهت ارتقاء سطح خدمات مالی کشور برداریم. خدمات سازمانی قابل ارائه:
- تحلیل و ارزش‌گذاری
- مشاوره سرمایه‌گذاری
- مشاوره تأمین مالی
- مشاوره عرضه و پذیرش
سلب مسئولیت: این گزارش و محتوای آن صرفا جهت اطلاع از آخرین وضعیت بازارهای دارایی بوده و به تنهایی جهت اخذ تصمیمات سرمایه‌گذاری مناسب نیست و مشاور سرمایه‌گذاری دانایان مسئولیتی در قبال خرید و فروش‌های صورت گرفته نخواهد داشت.
تحلیلگر: محمد پویا پوریامهر
