- نگاهی به صنعت پتروشیمی
- انواع پلیمریزاسیون و مقایسه روش‌های آن
- طرح‌ها و پتروشیمی‌های مستقر در عسلویه و بندر ماهشهر
- معرفی شرکت پتروشیمی جم پیلن
- ساختار سهامداری در پتروشیمی جم پیلن
- مواد اولیه پتروشیمی جم پیلن
- ظرفیت تولید پروپیلن در ایران و جهان
- جزئیات فروش داخلی پلی‌پروپیلن در جم پیلن در سال 1402
- رقابت فروش پلی پروپیلن شرکت جم پیلن در بورس کالا
- صورت سود و زیان پتروشیمی جم پیلن
- مفروضات و تحلیل حساسیت
- نتیجه‌ی تحلیل
انواع پلیمریزاسیون و مقایسه روش‌های آن
پلیمر یا بسپار یک ترکیب شیمیایی حاوی مولکول‌هایی است که به صورت زنجیره‌های طولانی و تکراری بهم پیوند خورده‌اند. به دلیل این ساختار ویژه پلیمرها دارای خصوصیات منحصر به فردی هستند که می‌توانند برای کاربردهای مختلف طراحی شوند.
پلیمرها هم ساخته دست بشر هستند و هم به طور طبیعی وجود دارند. به عنوان مثال لاستیک یک پلیمر طبیعی است .
پلیمریزاسیون فرآیندی شیمیایی است که در آن مونومرها به هم متصل شده و پلیمرها را تشکیل می‌دهند. این فرآیند در تولید مواد پلاستیکی، لاستیکی و الیاف مصنوعی استفاده می‌شود.
انواع پلیمریزاسیون :
.1پلیمریزاسیون رشد زنجیره‌ای (Chain-Growth Polymerization)
.2پلیمریزاسیون رشد مرحله‌ای (Step-Growth Polymerization)
در پتروشیمی جم پیلن که یکی از تولیدکنندگان پلی‌پروپیلن (PP) در ایران است، از پلیمریزاسیون رشد زنجیره‌ای به روش پلیمریزاسیون کاتالیستی استفاده می‌شود.
از رقبای پلی پروپیلن (PP) می‌توان به PET، HDPE ،LDPE ،PVC ،PS ،ABS اشاره کرد.
شرکت پتروشیمی جم‌پیلن (JPPC) در سال 1383 در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در عسلویه تأسیس گردید. این شرکت تولیدکننده انواع گریدهای پلی‌پروپیلن با نام تجاری ” JAMPILEN ” با تکیه بر فن‌آوری منحصر به فرد Spheripol با ظرفیت اسمی 300 هزار تن در سال می‌باشد. این شرکت قادر به تولید بیش از 120 نوع از گریدهای پلی‌پروپیلن شامل هموپلیمر، کوپلیمر تصادفی، کوپلیمر ضربه پذیر(هتروفاز) و ترپلیمر با هدف پوشش تمامی کاربردهای پلی‌پروپیلن در بازار ایران و جهان است.
مواد اولیه پتروشیمی جم پیلن
قیمت‌گذاری پروپیلن، اتیلن، بوتن-1 و هیدروژن در چارچوب فرمول‌های تعیین شده در قرارداد بلندمدت 10ساله با شرکت پتروشیمی جم که بر اساس فرمول های تعیین شده معمول در صنعت پتروشیمی کشور بر گرفته از قیمت‌های جهانی این مواد پس از کسر هزینه‌های حمل و تخفیف، مشخص شده است، صورت می‌پذیرد.
سایر مواد اولیه نظیر انواع کاتالیست، مواد شیمیایی، افزودنی و بسته بندی نیز در چارچوب آیین نامه معامالت شرکت مبتنی بر فرآیندهای مناقصه و …، با رعایت صرفه و صالح شرکت، تعیین قیمت وتأمین می‌گردند.
بهای سرویس‌های جانبی بر اساس اعلام شرکت پتروشیمی جم (شرکت اصلی) و بر مبنای محاسبات شرکت مبین انرژی خلیج فارس، تعیین و در حساب‌ها ذخیره شده است در حالی که تا کنون صورتحساب نهایی صادر نگردیده است.
همچنین مبلغ خرید خوراک از پالایشگاه نفت امام خمینی شازند از شهریور تا پایان سال 1403 به صورت علی الحساب و بر مبنای آخرین نرخ خوراک دریافتی از شرکت پتروشیمی جم تعیین و ذخیره شده است.
ظرفیت تولید پروپیلن در ایران و جهان
دو سوم از پروپیلن تولیدشده در دنیا به پلی پروپیلن تبدیل می‌شود و پیشبینی می‌گردد در بازه سال‌های 2021 تا 2028 تقاضا برای این نوع پلیمر پر مصرف ساالنه 2/5درصد رشد کند.
در سال‌های اخیر همواره نرخ رشد تقاضا برای پلی پروپیلن بیشتر از نرخ رشد عرضه آن بوده است و دلیل آن هم قیمت پایین‌تر آن نسبت به دیگر فرآورده‌های شیمیایی رقیب پلی پروپیلن می‌باشد. پیشرفت‌های ایجادشده در تکنولوژی تولید انواع پلی پروپیلن زمینه را برای ایجاد ثبات در قیمت پلی پروپیلن در بازار جهانی فراهم کرده و این مساله می‌تواند عاملی در جهت افزایش تقاضا برای این محصول باشد.
ظرفیت تولید اسمی این پلیمر در سال 2022 حدود 101 میلیون تن بوده و پیشبینی می‌گردد به حدود 129 میلیون تن در سال 2029 برسد. در سال‌های 2019 تا 2024 نرخ رشد تولیدپلی پروپیلن در آمریکای شمالی برابر با 7/5درصد می‌باشد. باالاترین نرخ رشد تولیدپلی پروپیلن در سال‌های 2019 تا 2024 برای کشورهای اروپای شرقی پیشبینی می‌شود.
در میان کشورها باالاترین نرخ رشد به کشورهای حوزه بالتیکو CIS اختصاص دارد که نرخ رشد بالغ بر14 درصد است. در منطقه خاورمیانه نرخ رشد تولیدپلی پروپیلن در بازه 2019 تا 2024 در حدود4/2درصد می‌باشدو کشور ایران در این بازه با پیشبینی راه اندازی واحدهای در حال احداث رشد تولید4/3 درصدی خواهد داشت. در کشورهای اروپای مرکزی ضعف نرخ رشد تقاضا برای پلی‌پروپیلن و محصوالت تولیدشده با آن سبب شده تا تولیدپلی پروپیلن روند رشد بسیار کمی در حدود 0/5 درصد داشته باشد.
سه طرح تولید پلی پروپیلن طی سال 1404 به بهره‌برداری خواهند رسید.
جزئیات فروش داخلی پلی‌پروپیلن در جم پیلن در سال 1402
دلیل عدم صادرات پلی پروپیلن شرکت جم پیلن در ماه‌های اخیر:
با کاهش خوراک پروپیلن در سطح کشور، که منجر به کاهش تولید پلی پروپیلن گردیده است و همچنین الزام به رعایت کف عرضه در بازار بورس کالا و نیاز صنایع داخلی که منجر به ایجاد تلاطم و رقابت بالا در بازار داخل شده است، از سوی مراجع تنظیم‌گر حاکمیتی، محدودیت برای صادرات ایجاد شده است، همچنین از سویی دیگر، کاهش قیمت‌های جهانی در مقایسه با قیمت‌های فروش داخلی، تعیین عوارض و مالیات بر سود صادرات محصولات پلی پروپیلن، صادرات را غیراقتصادی نموده و در نتیجه شرکت درسال1402 و 9 ماهه‌ی 1403 هیچگونه صادراتی نداشته است.
نتیجه‌ی تحلیل
- تا قبل از سال 1403 نرخ پروپیلن بر اساس کرایه حمل اتیلن محاسبه می شد. بعد از پیگیری‌ها قرار بر این شده است که نرخ پروپیلن بر اساس نرخ حمل LPG محاسبه شود. (قیمت حمل اتیلن به طور میانگین 230 دلار و نرخ حمل LPG 95 دلار می باشد.) که طبق ااعلام پتروشیمی جم قطعأ قرارداد جدید با جم پیلن با فرمول قدیم نخواهد بود.که این موضوع حاشیه سود شرکت جم پیلن را کاهش خواهد داد. قرارداد فعلی تا سال 1404 با جم پیلن برای فروش پروپیلن وجود دارد. پالایشگاه شازند و پتروشیمی ایلام طبق فرمول جدید عمل خواهند کرد ولی از آنجایی که تنها 10 تا 15 درصد از پروپیلن مورد نیاز جم پیلن از این دو تامین می‌شود تاثیر قابل توجهی تا انتهای 1404 نخواهد داشت. مگر اینکه پتروشیمی جم به این قرارداد 10 ساله پایبند نماند.
- جم پیلن مواد اولیه‌ی خود را با دلار توافقی تهیه می‌کند از طرفی محصولات خود را به دلیل رقابت بالا در بورس کالا نزدیک به دلار بازار آزاد به فروش می‌رساند لذا به میزانی که فاصله‌ی میان دلار بازار آزاد و بازار توافقی کم شود حاشیه سود این شرکت کاهش می‌یابد.
- پتروشیمی جم طرح تولید پلی پروپیلن را در دست اقدام دارد که ممکن هست جم پیلن پس از به بهره‌برداری رسیدن این طرح، در تامین خوراک با مشکل مواجه شود.
- همچنین اگر درصد رقابت در بورس کالا به طور مداوم بالا باشد ریسک عرضه‌ی تلفیقی نیز متوجه این شرکت خواهد بود.
- اگر این ریسک‌های عنوان شده محقق شوند سود چم پیلن را کاهش خواهد داد.
شرکت مشاور سرمایه‌گذاری دانایان دارای مجوز رسمی تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، با ارائه‌ی خدمات تحلیلی و مشاوره‌ی مالی در زمینه‌های سرمایه‌گذاری، ادغام و تملیک، مدیریت ریسک، تامین مالی و اصلاح ساختار مالی و سازمانی با استفاده از کارشناسان باتجربه و متخصص در راستای حداکثرسازی منافع مشتریان و ذینفعان فعالیت می‌کند. ما در شرکت مشاور سرمایه‌گذاری دانایان بر آنیم با ارائه محدوده وسیعی از خدمات مالی، ابزارها و محصولات مالی متنوع قدمی کوچک اما تأثیرگذار در جهت ارتقاء سطح خدمات مالی کشور برداریم. خدمات سازمانی قابل ارائه:
- تحلیل و ارزش‌گذاری
- مشاوره سرمایه‌گذاری
- مشاوره تأمین مالی
- مشاوره عرضه و پذیرش
سلب مسئولیت: این گزارش و محتوای آن صرفا جهت اطلاع از آخرین وضعیت بازارهای دارایی بوده و به تنهایی جهت اخذ تصمیمات سرمایه‌گذاری مناسب نیست و مشاور سرمایه‌گذاری دانایان مسئولیتی در قبال خرید و فروش‌های صورت گرفته نخواهد داشت.
مرضیه نوروزی
