- نگاهی به صنعت پتروشیمی
- محصولات و هم‌گروه‌های پتروشیمی پارس
- استایرن منومر
- پروپان
- بوتان
- تولوئن و مشتقات آن
- اتیلن بنزن
- مواد اولیه پتروشیمی پارس
- فرآیندهای پتروشیمی پارس
- طرح‌ها و پتروشیمی‌های مستقر در عسلویه و بندر ماهشهر
- قیمت گاز طبیعی در چهار هاب اصلی
- معرفی شرکت پتروشیمی پارس
- ساختار سهامداری در پتروشیمی پارس
- مقدار و نرخ فروش پتروشیمی پارس
- مفروضات تحلیل
- صورت سود و زیان پتروشیمی پارس
استایرن منومر (SM)
استایرن منومر Styrene Monomer) ) یکی از مشتقات بنزن است که برای تولید پلی استایرن و چندین کوپلیمر دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شبصیر استایرن منومر را از پتروشیمی پارس تهیه می‌کند، فروش این محصول طبق اعلام پارس به خریداران بر اساس قیمت بورس کالا میباشد.
در سال 1401 پارس به دلیل توقف تولید واحد اتیلن بنزن مقدار فروش کمتری داشته است که در همین راستا شبصیر بخشی از نیاز خود را از طریق واردات رفع کرده است. با توجه به منفی بودن تراز مصرف استایرن منومر کشور (با فرض تولید واحدهای تولید کننده پلی استایرن و ABS با ظرفیت اسمی)، پتروشیمی قائد بصیر، تبریز و بندر امام اقدام به انعقاد قرارداد با پتروشیمی پارس جهت تأمین نیاز شرکت نموده‌اند.
پتروشیمی تبریز در پروژه EBSM در راستای تأمین استایرن مورد نیاز خود، احداث یک واحد جدید 100 هزار تنی را در برنامه دارد تا علاوه بر واحدهای استایرنیک فعلی، مازاد 30 هزار تنی آن را در طرح توسعه واحد ) ABS ایجاد ظرفیت 16.5 هزار تنی جدید) نیز مصرف کند.
پروپان (Propane)
پروپان از مهم ترین محصولات بالادستی صنایع نفت و پتروشیمی میباشد و به دلیل ارزش حرارتی و نیز محصولاتی که از آن مشتق می‌شود اهمیت بالایی در این صنعت دارد. این ترکیب عمدتاً به صورت LPG که ترکیب پروپان و بوتان میباشد صادر می‌گردد.
درصورتی که نیاز به پروپان خالص برای فرآیندهای پایین دستی باشد، نیاز است که پروپان از دیگر ترکیبات همراه مانند بوتان در پالایشگاه جداسازی شود.
پروپان عموما به عنوان سوخت و در مرحله بعد به عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پروپانی که به عنوان سوخت مصرف می‌شود با سوخت‌هایی همچون گاز طبیعی، روغن‌های حرارتی و برق رقابت دارد. در صنعت پتروشیمی، پروپان غالباً به عنوان خوراک کراکر بخار برای تولید اتیلن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
افزایش روز افزون تقاضای پروپیلن، تولیدکنندگان این محصول را به سمت استفاده از تکنولوژی‌های جدید مانند PDH (تبدیل پروپان به پروپیلن) نیز سوق داده است.
پروپان از دو طریق گاز طبیعی و پالایشگاه نفت می‌تواند استحصال شود. میزان پروپان موجود در گاز طبیعی بین ۶% تا 10% و در نفت خیلی پایین‌تر از این مقدار است، اما در واحدهای پایین دست شکست و ریفورمینگ، حجم قابل توجهی پروپان ایجاد می شود.
بوتان
بوتان (C₄H₁₀) یک هیدروکربن اشباع از خانواده آلکان‌ها است که در دمای اتاق به‌صورت گاز بوده و در دماهای پایین‌تر به مایع تبدیل می‌شود. بوتان معمولاً در دو ایزومر نرمال بوتان (n-Butane) و ایزوبوتان (i-Butane) وجود دارد.
تولوئن
در سال 2018، ظرفیت جهانی تولید تولوئن بالغ بر 2.8 میلیون تن بوده است.
SINOPEC چین بزرگترین تولید کننده بنزن در جهان است.
مشتقات تولوئن
تولوئن(Toluene)، از هیدروکربن‌های آروماتیک است و به مقدار زیادی در قطران زغال سنگ یافت می‌شود. مایعی بی‌رنگ و مشتعل است و به عنوان حلال در صنایع مختلفی چون رنگ و رزین کاربرد دارد.
با اکسایش تولوئن توسط یک اکسنده قوی نظیر سولفوسالیسیک اسید می‌توانیم به یکی از مشتقات تولوئن به نام بنزوئیک اسید دست یافت. بنزوئیک اسید جامدی سفید رنگ با بلورهای سوزنی شکل است که خاصیت ضد کپک داشته و به همین دلیل در صنعت سوسیس و کالباس‌سازی از آن استفاده می‌شود. مشتقات بنزن عمدتا سرطان‌زا هستند.
اتیل بنزن
بِنزِنBenzene) ) با فرمول مولکولی C6H6 نوعی هیدروکربن حلقوی است که سرگروه آروماتیک‌ها نیز است همچنین مایعی است بی‌رنگ، خوشبو و فرار که با شعله زرد رنگ همراه با دوده می‌سوزد.
اتیل بنزن سهم 48 درصدی از مشتقات بنزن را به خود اختصاص داده است. بیش از 99% اتیل بنزن در دنیا برای تولید استایرن منومر استفاده می‌شود.
خوراک اصلی پتروشیمی پارس شامل گازهای هیدروکربنی حاصل از پالایشگاه‌های گازی عسلویه، به‌ویژه پالایشگاه‌های پارس جنوبی است. این خوراک شامل ترکیبات اتان (C₂H₆)، پروپان (C₃H₈)، بوتان (C₄H₁₀)، گاز طبیعی مایع‌شده (NGL) میباشد. این ترکیبات پس از ورود به پتروشیمی، در واحدهای تفکیک و شیرین‌سازی، به مواد خام مورد نیاز برای واحدهای مختلف تولیدی تبدیل می‌شوند.
نرخ خوراک مجتمع‌های پتروشیمی بر اساس نرخ میانگین بازار توافقی محاسبه می‌شود.
فرآیندهای پتروشیمی پارس
معرفی شرکت پتروشیمی پارس
شرکت پتروشیمی پارس در ۲ اسفندماه ۱۳۷۷ تاسیس و به نام شرکت پتروشیمی عسلویه به ثبت رسید این شرکت در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس که در شمال خلیج فارس در بندر عسلویه میباشد قرار دارد. کل سرمایه‌گذاری ارزی انجام شده برای احداث این پتروشیمی، ۷۲۰ میـلیون دلار و سرمایه گذاری ریالی انجام شده ۲,۸۳۵ میلیارد ریال بوده است.
پتروشیمی پارس با ظرفیت اسمی تولید سالانه 4,255 هزار تن محصول متشکل از سه واحد تولیدی و یک بخش برون واحدی یکی از بزرگترین پتروشیمی‌های کشور محسوب می‌شود. همچنین تقریبا پنجاه درصد سهام شرکت پلیمر آریاساسول نیز متعلق به پتروشیمی پارس میباشد.
طرح توسعه‌ی شرکت احداث یک واحد 600 هزار تنی پروپیلن (PDH) و دو واحد 300 هزار تنی پلی پرویلن (PP) است. جمع برآورد هزینه‌ی ریالی و دلاری برای اجرای طرح تقریبا 41/5 همت میباشد. پیش‌بینی می‌شود طرح در انتهای سال 1406 به بهره‌برداری برسد.
مقدار و نرخ فروش پتروشیمی پارس
دو محصول اصلی این شرکت، گاز مایع LPG (پروپان و بوتان) و استایرن منومر میباشد، در حال حاضر 47 درصد گاز مایع تولیدی ایران از سوی صنعت پتروشیمی تامین می‌گردد که طبق برنامه باید تا سال 1404 میزان گاز تولیدی گاز مایع به 24 میلیون تن در سال برسد که عمده این افزایش تولید بر عهده پالایشگاه‌های گازی است.
در حال حاضر مقدار ظرفیت اسمی LPG در شرکت‌های پتروشیمی، 4,777 هزار تن در مجموعه‌ی هلدینگ خلیج فارس (بندر امام، پارس، پالایشگاه گاز بید بلند) و مابقی (591 هزار تن) در پتروشیمی‌های خارک، بوشهر و مارون تولید می‌گردد.
در حال حاظر ظرفیت اسمی استایرن منومر در کشور، 700 هزار تن در سال میباشد که 600 هزار تن آن توسط پتروشیمی پارس و مابقی را پتروشیمی تبریز تولید می‌کند.
نرخ فروش محصولات بر اساس قیمت‌های جهانی، قیمت اعلامی توسط وزارت نفت، خوراک بین مجتمعی و قیمت بورس کالا تعیین می‌شود.
نرخ اتان توسط وزارت نفت محاسبه و به مجتمع‌های پتروشیمی با توجه به نرخ جهانی پلی اتیلن و نفتا به صورت ماهانه و بر حسب دلار بر تن اعلام می‌شود، نرخ اتان دریافتی بر مبنای فروش به شرکت آریا ساسول و پتروشیمی جم تعیین می‌شود. فروش پروپان و پنتان پلاس به شرکت‌های همجوار مطابق با قراردادهای فی مابین صورت می‌گیرد. پنتان پلاس و استایرن منومر در بورس کالا به فروش می‌رسد.
شرکت مشاور سرمایه‌گذاری دانایان دارای مجوز رسمی تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، با ارائه‌ی خدمات تحلیلی و مشاوره‌ی مالی در زمینه‌های سرمایه‌گذاری، ادغام و تملیک، مدیریت ریسک، تامین مالی و اصلاح ساختار مالی و سازمانی با استفاده از کارشناسان باتجربه و متخصص در راستای حداکثرسازی منافع مشتریان و ذینفعان فعالیت می‌کند. ما در شرکت مشاور سرمایه‌گذاری دانایان بر آنیم با ارائه محدوده وسیعی از خدمات مالی، ابزارها و محصولات مالی متنوع قدمی کوچک اما تأثیرگذار در جهت ارتقاء سطح خدمات مالی کشور برداریم. خدمات سازمانی قابل ارائه:
- تحلیل و ارزش‌گذاری
- مشاوره سرمایه‌گذاری
- مشاوره تأمین مالی
- مشاوره عرضه و پذیرش
سلب مسئولیت: این گزارش و محتوای آن صرفا جهت اطلاع از آخرین وضعیت بازارهای دارایی بوده و به تنهایی جهت اخذ تصمیمات سرمایه‌گذاری مناسب نیست و مشاور سرمایه‌گذاری دانایان مسئولیتی در قبال خرید و فروش‌های صورت گرفته نخواهد داشت.
